zadania maturalne biologia chemiczne podstawy zycia

Biologia - Matura Czerwiec 2011, Poziom rozszerzony (Formuła 2007) - Zadanie 8. Kategoria: Metabolizm - pozostałe Typ: Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Na schemacie przedstawiono dwa główne kierunki metabolizmu: anabolizm i katabolizm. Poniżej numerami oznaczono związki chemiczne lub grupy związków chemicznych, które biorą Podgląd częściowego tekstu. Pobierz Notatki sprawdzian chemiczne podstawy życia i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity! Kwasy nukleinowe - DNA i RNA - to związki organiczne zbudowane z podjednostek zwanych nukleotydami. Nukleotyd jest zbudowany z reszty kwasu fosforowego (V), cukru - deoksyrybozy (w DNA) lub rybozy (w RNA Testy do tematow 1.Badania przyrodnicze grupa A i B + odpowiedzi 2.Chemiczne podstawy zycia grupa A i B ssprawdzianyPosiadam az okolo 100 roznych serii, wsrod nich takie sprawdziany jak: Biologia na czasie 1, 2, 3 Zakres Rozszerzony To jest chemia 1, 2 Zakres Rozszerzony Oblicza geografii Podgląd częściowego tekstu. Pobierz Chemiczne Podstawy Życia i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity! cio podstawy Fycie, oddychanie komówkotwe „sktadnie, Xuioskta ogan I HO Wągiet (0) Szkielet casiecek ogan lodów (H) Chodz „o kad niększości twioiów Owqanicznych i i yo Hot (NI Sładnu biafeu 1 kwasów Nuiueii 1 (Ca Informator CKE matury dwujęzycznej (tłumaczenie BiologHelp), Poziom rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie 8. (2 pkt) Anatomia i fizjologia - pozostałe Zamknięte (np. testowe, prawda/fałsz) Oceń, czy poniższe stwierdzenia dotyczące bilansu wodnego człowieka są prawdziwe. Partnersuche Online Die Beliebtesten Singles Im Netz. Coś jest nie tak! Nie możemy znaleźć strony, której szukasz Grupa A | strona 1 z 3 1 Pierwiastki wchodzące w skład organizmu dzielimy na makroelementy i mikroelementy. Wśród makroelementów są takie, które określamy mianem pierwiastków biogennych. a) Podkreśl nazwy pierwiastków będących jednocześnie makroelementem i pierwiastkiem biogennym. magnez, fosfor, sód, tlen, węgiel, azot, wapń, żelazo b) Podkreśl nazwy pierwiastków należących do mikroelementów. chlor, siarka, kobalt, wapń, jod, żelazo, potas, fluor 2 Dopisz do poniższych opisów nazwy pierwiastków, których one dotyczą. A. Wchodzi w skład kwasów nukleinowych oraz ATP. Jego sole budują kości i zęby. B. Jest składnikiem białek, kwasów nukleinowych i chlorofilu u roślin. Jego niedobór u zwierząt objawia się zaburzeniami wzrostu. C. Stanowi główny składnik kości. Jego obecność w organizmie warunkuje prawidłowe funkcjonowanie komórek mięśniowych i nerwowych oraz przebieg procesu krzepnięcia krwi. D. Jest składnikiem soku żołądkowego oraz płynów ustrojowych. 3 Przyporządkuj wymienionym właściwościom wody (1–5) odpowiednie znaczenie biologiczne (A – E). 4 Przyporządkuj podanym polisacharydom ich biologiczne funkcje. 5 c) Zaznacz podpunkt, w którym właściwie scharakteryzowano powstały związek. A. Stanowi podstawowe źródło energii dla komórek. B. Jest składnikiem mleka ssaków. C. Wykorzystuje się go jako substancję słodzącą. Grupa A Klasa .................... Imię i nazwisko ................................ Liczba punktów ...... / 25 ( ... / 2 p.) ( ... / 2 p.) 1. Duże napięcie powierzchniowe 2. Uniwersalny rozpuszczalnik 3. Gęstość zależna od temperatury 4. Wysokie ciepło parowania 5. Duże ciepło właściwe A. Chroni organizmy przed nagłymi zmianami temperatury ciała. B. Umożliwia poruszanie się lekkich owadów po jej powierzchni. C. Zabezpiecza organizm przed przegrzaniem. D. Zapewnia transport różnych związków chemicznych. E. Umożliwia transport wody w roślinach. F. Umożliwia organizmom wodnym przetrwanie zimy. ( ... / 1 p.) 1. glikogen 2. celuloza 3. skrobia 4. chityna A. Materiał zapasowy u grzybów i zwierząt. B. Stanowi formę transportową cukrów u roślin. C. Komponent ściany komórkowej u grzybów. D. Składnik ściany komórkowej u roślin. E. Materiał zapasowy u roślin, gromadzony w bulwach ziemniaka. ( ... / 1 p.) Schemat przedstawia powstawanie pewnego sacharydu. a) Podaj nazwę powstałego sacharydu. b) Podkreśl nazwę wiązania (oznaczonego na schemacie literą X), które tworzy się między cząsteczkami glukozy. peptydowe, estrowe, O-glikozydowe ( ... / 3 p.) Grupa A | strona 2 z 3 D. Stanowi formę transportową cukru u roślin. 6 Schemat przedstawia wpływ chlorku sodu na białko. Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. 7 Przyporządkuj białkom (1–6) funkcje biologiczne (A–G), jakie pełnią w organizmie. 8 A. Wpływ wody i chlorku sodu na denaturację białka jaja kurzego. B. Białko jaja kurzego traci właściwości biologiczne pod wpływem chlorku sodu. C. Czy białko jaja kurzego ulega koagulacji pod wpływem chlorku sodu? D. Białko jaja kurzego traci właściwości biologiczne pod wpływem wody i chlorku sodu. b) Określ, który roztwór (w probówce A czy B) pełnił rolę próby kontrolnej w tym doświadczeniu. c) Określ, która informacja jest prawidłowym opisem obserwacji z przeprowadzonego doświadczenia. A. W obu roztworach wytrącił się osad, ale tylko w probówce A rozpuścił się po dodaniu wody. B. W obu roztworach wytrącił się osad, który następnie uległ rozpuszczeniu po dodaniu wody do obu probówek. C. Tylko w roztworze znajdującym się w probówce A wytrącił się kłaczkowaty osad, który rozpuścił się po dodaniu wody. Proces oznaczony na schemacie jako X to przykład koagulacji. P F Jony chlorkowe i sodowe w roztworach wodnych umożliwiają łączenie się cząsteczek białka. P F Wysalanie białek jest procesem odwracalnym. P F ( ... / 1 p.) 1. Kolagen 2. Hemoglobina 3. Mioglobina 4. Histony 5. Globuliny 6. Fibrynogen A. Uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi. B. Transportuje gazy oddechowe. C. Uczestniczą w reakcjach odpornościowych organizmu. D. Tworzą podporę dla nawiniętej na nie nici DNA. E. Buduje skórę, ścięgna i więzadła. F. Magazynuje tlen w mięśniach. G. Odpowiada za trawienie białek. ( ... / 2 p.) Przeprowadzono doświadczenie, którego celem było poznanie wpływu chlorku sodu na białko jaja kurzego. Przebieg tego doświadczenia przedstawiono na poniższym schemacie. a) Zaznacz prawidłowo sformułowany problem badawczy do prezentowanego doświadczenia. ( ... / 3 p.) Grupa B | strona 2 z 3 6 Schemat przedstawia wpływ chlorku sodu na białko. Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. 7 Przyporządkuj białkom (1–6) funkcje biologiczne (A–G), jakie pełnią w organizmie. 8 A. Wpływ wody i chlorku sodu na denaturację białka jaja kurzego. B. Białko jaja kurzego traci właściwości biologiczne pod wpływem chlorku sodu. C. Białko jaja kurzego traci właściwości biologiczne pod wpływem wody i chlorku sodu. D. Czy białko jaja kurzego ulega koagulacji pod wpływem chlorku sodu? b) Określ, który roztwór (w probówce A czy B) pełnił rolę próby badawczej w tym doświadczeniu. c) Określ, która informacja jest prawidłowym opisem obserwacji z przeprowadzonego doświadczenia. A. W obu roztworach wytrącił się osad, ale tylko w probówce A rozpuścił się po dodaniu wody. B. W obu roztworach wytrącił się osad, który następnie uległ rozpuszczeniu po dodaniu wody do obu probówek. C. Tylko w roztworze znajdującym się w probówce A wytrącił się kłaczkowaty osad, który rozpuścił się po dodaniu wody. D. W roztworze znajdującym się w probówce B wytrącił się kłaczkowaty osad, który rozpuścił się po dodaniu wody. Jony chlorkowe i sodowe w roztworach wodnych umożliwiają łączenie się cząsteczek białka. P F Proces oznaczony na schemacie jako X to przykład koagulacji. P F Wysalanie białek jest procesem nieodwracalnym. P F ( ... / 1 p.) 1. Histony 2. Mioglobina 3. Hemoglobina 4. Globuliny 5. Kolagen 6. Fibrynogen A. Uczestniczą w reakcjach odpornościowych organizmu. B. Transportuje gazy oddechowe. C. Uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi. D. Tworzą podporę dla nawiniętej na nie nici DNA. E. Buduje skórę, ścięgna i więzadła. F. Magazynuje tlen w mięśniach. G. Odpowiada za trawienie białek. ( ... / 2 p.) Przeprowadzono doświadczenie, którego celem było poznanie wpływu chlorku sodu na białko jaja kurzego. Przebieg tego doświadczenia przedstawiono na poniższym schemacie. a) Zaznacz prawidłowo sformułowany problem badawczy do prezentowanego doświadczenia. ( ... / 3 p.) Grupa B | strona 3 z 3 9 Przyporządkuj wymienione białka do białek prostych lub białek złożonych. kolagen, fibrynogen, globuliny, mioglobina, histony, hemoglobina, keratyna 10 A. Związek ten usztywnia zwierzęce błony biologiczne. B. Jego nadmiar jest przyczyną zmian miażdżycowych. C. Chroni komórki przed wnikaniem do nich patogenów. D. Jest produkowany w skórze. E. Bierze udział w powstawaniu niektórych hormonów. 11 Na kartce (próba nr 1) umieszczono kilka nasion dyni. Następnie kartkę złożono, a nasiona roztarto. Pozostałość po nich usunięto. Na drugiej kartce (próba nr 2) naniesiono kroplę wody, a na trzeciej (próba nr 3) – kroplę oleju rzepakowego. Wszystkie kartki pozostawiono do wyschnięcia. Po upływie wyznaczonego czasu stwierdzono obecność plam na kartkach należących do dwóch prób. a) Zaznacz punkt, który zawiera prawidłowo sformułowany problem badawczy do opisanego doświadczenia. A. Wpływ produktu żywnościowego na zawartość lipidów. B. W nasionach dyni są zawarte lipidy. C. W nasionach dyni nie występują lipidy. D. Czy w nasionach dyni znajdują się lipidy? b) Podaj numer próby, w której na kartce po wyschnięciu nie zaobserwowano plamy. c) Wskaż, która próba pełniła rolę próby kontrolnej pozytywnej. 12 Poniżej przedstawiono fragment jednej nici DNA. TTAACGTACAT a) Podaj sekwencję nukleotydów w komplementarnej nici DNA. b) Podaj komplementarną sekwencję nukleotydów w RNA, który powstanie na podstawie podanego fragmentu jednej nici DNA. 13 Oceń prawdziwość stwierdzeń. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. 14 Wpisz nazwy elementów budowy aminokwasu w wyznaczone miejsca schematu. ( ... / 2 p.) Na rysunku przedstawiono budowę cholesterolu. Zaznacz stwierdzenie, które błędnie opisuje przedstawiony związek. ( ... / 1 p.) ( ... / 3 p.) ( ... / 2 p.) Woda umożliwia rozpuszczanie i transport różnych związków w komórce. P F Woda jest zbudowana z trzech atomów różnych pierwiastków. P F Zawartość wody w organizmie zależy od etapu rozwoju, na jakim organizm się znajduje. P F ( ... / 1 p.) ( ... / 1 p.) )Podrecznik Biologia na czasie 3 sprawdziany uczy chemiczne podstawy zycia przeprowadzania badan we wlasnym zakresie.. Materiały maturalne "Matura od A do Z".. Transport gazów 1.. Język angielski - poziom podstawowy.. Jego atomy tworzą między sobą stabilne wiązania, tworząc proste i rozgałęzione łańcuchy o różnych długościach, a także pierścienie.. Badania przyrodnicze 2.. Więc doskonale nadaje się dla uczniów zainteresowanych w sposób zaawansowany tym podstawie przedstawionych informacji określ najwyższą rzędowość struktury białka FcRn.. Gdy fosfolipidy dodamy do wody, samoistnie utworzą .Chemiczne podstawy życia • Biologia na czasie 1 • pliki użytkownika sprawdziany_24 przechowywane w serwisie Zadania na wrzesień Badania przyrodnicze.. Książka nauczyciela wraz z testami, sprawdzianami, kartkówkami oraz kluczem odpowiedzi do sprawdzianów z poniższych działów: Klasa 1 (rozsz.). Skład chemiczny organizmów.. Chemiczne podstawy życia" - klucz odpowiedzi, plik: test-1-badania-przyrodnicze-chemiczne (application/pdf) Biologia na czasie ZRNowa Era - Biologia na czasie 1 - Komórka: podstawowa jednostka życia January 17, 2017 admin Uncategorized Aby pobrać sprawdzian i odpowiedzi do działu Komórka: podstawowa jednostka życia z podręcznika pt. .. Liczba pytań: 22. tworzenie dwuwarstwy.. W sam raz dla osób przygotowujących się do olimpiady biologicznej lub do matury.. Cykl komórkowy.. November 11, 2017 admin dla ksiazki Puls Zycia klasa 5 - Nowa Era - Format testow PDF, sprawdziany gotowe doBliżej Biologii Sprawdzian Chemiczne podstawy życia Klasa 2 Bliżej Biologii Sprawdzian Dziedziczenie cech Klasa 3 Bliżej Biologii Sprawdzian Ekologia - nauka o środowisku Klasa 3Chemiczne podstawy zycia , Czesc 1 , Biologia na czasie ZR , Biologia , Szkoly ponadgimnazjalne , Zasoby , Zycia 7 sprawdziany zalaczylismy tez odpowiedzi do nich.. Fosfolipidy i tworzenie dwuwarstwy.. Nauczanie biologii w szkole ponadpodstawowej w zakresie podstawowym powinno rozwijac ciekawosc poznawcza poprzez zachecanie uczniow doPodręcznik Biologia na czasie 2 sprawdziany uczy chemiczne podstawy życia przeprowadzania badań we własnym zakresie.. Napisz do mnie!. Związki chemiczne budujące organizmy oraz pozyskiwanie i wykorzystanie energii.. Zaznacz zestaw, który zawiera tylko pierwiastki podstawy życia - sprawdzian 1b. DRAFT.. Liczba zadań: 10.. Moja matura - aktualności.. (0-1) Uzupełnij poniższe zdanie tak, aby powstał poprawny opis transportu przeciwciał przez komórkę nabłonka jelita z mleka matki do krwiobiegu 1 - Chemiczne podstawy życia Flashcards | Quizlet.. Chemiczne podstawy życia."Badania przyrodnicze.. W sam raz dla osób przygotowujących się do olimpiady biologicznej lub do matury.. Chemiczne podstawy życia Wymagania podstawy programowej: Powtórka z gimnazjum: I.. Odpowiedź uzasadnij, odwołując się do cechy budowy tego białka.. Napisz do mnie!. Uczeń: 1) wymienia najważniejsze pierwiastki budujące ciała organizmów i wykazuje kluczową rolę węgla dla istnienia życia;zadania z biologii - Budowa chemiczna organizmów.. Sprawdzian Liceum Krok w przedsiębiorczość Nowa biologia na czasie 1 Badania przyrodnicze i chemiczne podstawy życia TEST.. Chemiczne podstawy życia.. przedmiot: biologia.. Podane są wskazówki i odpowiedzi.. 0 z 8 fiszek Fiszki Zapisz.. Trzecia grupa hydroksylowa wiąże się z grupą fosforanową (naładowaną ujemnie).. Zawiera arkusze z zadaniami z następujących działów: Badania przyrodnicze (arkusz zawiera 54 strony i 76 zadań) Chemiczne podstawy życia (arkusz zawiera 47 stron i 80 zadań) Komórka (arkusz zawiera 57 stron i 87 zadań)Sprawdzian biologia na czasie 1 Badania przyrodnicze i chemiczne podstawy zycia TEST.. Jeśli potrzebujesz testu z Biologia na czasie 1 poziom rozszerzony.. Biologia na czasie 1 naciśnij poniższy przyciski.. Komórka.. Język polski - poziom podstawowy.. Skóra - powłoka ciała.. dodaj / zmień Liceum Biologia na czasie zakres rozsze.. podstawy przyrodnicze 2.. Klasa 3 (rozsz.. prawda fałsz alternativesNowa Era - Biologia na czasie 1 - Chemiczne podstawy życia.. Klasa 2 (rozsz.). Biologia na czasie 1 naciśnij poniższy matura 2022 - Portal dla maturzystów - .. Przedmioty Biologia.. 3 marca 2014 Babiańska Helena Liceum i Technikum, Sprawdziany.. Matematyka - poziom podstawowy.. A i B + podstawy Życia Związki nieorganiczne - substancje niezawierające atomów węgla (wyj.. Chemiczne podstawy .. Fosfolipidy przypominają cząsteczki tłuszczów, jednak mają tylko dwa kwasy tłuszczowe przyłączone do glicerolu.. Co ciekawe zgodnie z metodologią naukową.. Test Biologia jako nauka - podrecznik Puls Zycia Do poprawnego dzialania strony konieczne jest wlaczenie obslugi sie do sprawdzianu i rozwiaz bezplatne testy wiedzy oparte o szkolne 1.. Higiena i choroby skóry.. Na podstawie biologii Villeego w elektronicznej formie.. dwutlenek węgla, kwas węglowy i jego sole) np. woda, sole mineralne Związki organiczne - substancje, których głównym składnikiem jest węgiel np. węglowodany, tłuszcze, białka, kwasy nukleinoweBiologia na czasie klasa 1,2,3 - zakres rozszerzony - Nowa Era.. Chemiczne podstawy i cząsteczki: chemiczne podstawy życia Na podstawie biologii Villeego w elektronicznej formie.. Atomy i cząsteczki: chemiczne podstawy życia, test z pobrać sprawdzian i odpowiedzi do działu Chemiczne podstawy życia z podręcznika pt. Fiszki Zapisz.. Zadania dostępne także w aplikacji Matura - testy i zadania, gdzie mogliśmy wprowadzić dodatkowe funkcje, np: dodawanie do powtórek, .Sprawdzian biologia puls życia 2 aparat ruchu odpowiedzi 2016-09-26 20:37:00 urzadzenia ułatwiajace badania przyrodnicze 2009-10-18 19:52:22 Badania podstawy życia 2013-09-24 16:30:47Białka - budowa i znaczenie.. fałsz.. Woda - budowa i znaczenie.. Woda - budowa i znaczenie.. Atomy węgla mogą tworzyć stabilne wiązania z atomami wodoru, tlenu, zycia, test z biologii Na podstawie biologii Villeego w elektronicznej formie.. Przejdź do: Testy maturalne z biologii.. budowa fosfolipidu.. Chemiczne podstawy życia", plik: test-1-badania-przyr (application/msword) Biologia na czasie ZRCzęść I stanowi zadania maturalne z biologii obejmujące wiedzę na poziomie 1 klasy LO.. Jeśli potrzebujesz testu z Biologia na czasie 1 poziom rozszerzony.. W plikach są grupy A i biologia na czasie 1 Badania przyrodnicze i chemiczne podstawy życia TEST.. 0 z 8 fiszek Quiz Zapisz.. Chemiczne podstawy życia.. Zadania Rozwiązania Zadania + Rozwiązania 1 Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015, Zadanie 1. (4 pkt) Dwa pierwiastki należące do trzeciego okresu oznaczono umownie literami E i X. W atomie (w stanie podstawowym) każdego z tych pierwiastków tylko jeden elektron jest niesparowany. Pierwiastek E zwykle przyjmuje w związkach chemicznych jeden stopień utlenienia, wyższy niż +I, a pierwiastek X tworzy związki chemiczne, w których występuje na różnych stopniach utlenienia. Maksymalny stopień utlenienia pierwiastka E jest niższy niż maksymalny stopień utlenienia pierwiastka X. Uzupełnij poniższą tabelę. Dla pierwiastków E i X napisz symbol chemiczny, numer grupy w układzie okresowym oraz symbol bloku konfiguracyjnego, do którego należą te pierwiastki. Pierwiastek Symbol pierwiastka Numer grupy Symbol bloku E X Zapisz pełną konfigurację elektronową atomu w stanie podstawowym pierwiastka E –uwzględnij rozmieszczenie elektronów na podpowłokach. Podaj wartość najniższego i wartość najwyższego stopnia utlenienia, jaki może przyjmować pierwiastek X w związkach chemicznych. Najniższy stopień utlenienia: ………………….. Najwyższy stopień utlenienia: …………………… Zasady oceniania 2 pkt – poprawne uzupełnienie całej tabeli. 1 pkt – poprawne uzupełnienie jednego wiersza tabeli (dla jednego pierwiastka wpisanie jego symbolu, numeru grupy oraz symbolu bloku). 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższych kryteriów albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie Pierwiastek Symbol pierwiastka Numer grupy Symbol bloku E Al 13 p X Cl 17 Zasady oceniania 1 pkt – poprawne napisanie konfiguracji elektronowej atomu glinu uwzględniającej rozmieszczenie elektronów na podpowłokach. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie 1s22s22p63s23p1 ALBO 1s22s2p63s2p1 Zasady oceniania 1 pkt – poprawne napisanie najwyższego i najniższego stopnia utlenienia chloru w związkach chemicznych. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie Najniższy stopień utlenienia: –I ALBO –1 Najwyższy stopień utlenienia: (+)VII ALBO (+)7 2 Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015, Zadanie 2. (2 pkt) Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz i zaznacz jedną odpowiedź spośród podanych w każdym nawiasie. Promień kationu jest (mniejszy / większy) niż promień atomu, z którego ten kation powstał. Promień anionu jest (mniejszy / większy) niż promień atomu, z którego ten anion powstał. Jeżeli jony mają taką samą konfigurację elektronową, to promienie anionów są (mniejsze / większe) niż promienie kationów. Anion tlenkowy ma (mniejszy / większy) promień niż anion fluorkowy. Zasady oceniania 2 pkt – poprawne uzupełnienie dwóch akapitów. 1 pkt – poprawne uzupełnienie jednego akapitu. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższych kryteriów albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie Promień kationu jest (mniejszy / większy) niż promień atomu, z którego ten kation powstał. Promień anionu jest (mniejszy / większy) niż promień atomu, z którego ten anion powstał. Jeżeli jony mają taką samą konfigurację elektronową, to promienie anionów są (mniejsze / większe) niż promienie kationów. Anion tlenkowy ma (mniejszy / większy) promień niż anion fluorkowy. 3 Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015, Zadanie 3. (1 pkt) Oceń prawdziwość poniższych zdań. Zaznacz P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe. 1. Atomy wodoru mają zdolność tworzenia wiązań typu σ, a nie mogą tworzyć wiązań typu π. P F 2. Kształt orbitali atomowych p powoduje, że nie mogą one uczestniczyć w powstawaniu wiązań σ, tylko tworzą wiązania π. P F Zasady oceniania 1 pkt – poprawne wskazanie dwóch odpowiedzi. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie 1. – P, 2. – F 4 Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015, Zadanie 4. (2 pkt) Tlenek azotu(IV) NO2 można zredukować katalitycznie za pomocą amoniaku. Przebieg tej reakcji opisano równaniem: Na podstawie: K. Schmidt-Szałowski, M. Szafran, E. Bobryk, J. Sentek, Technologia chemiczna. Przemysł nieorganiczny, Warszawa 2013. W 5,0 m3 powietrza znajdowało się 18 g tlenku azotu(IV) NO2. Do tego powietrza wprowadzono 8,0 g amoniaku i przeprowadzono katalityczną redukcję zgodnie z powyższym równaniem. Ta reakcja zaszła z wydajnością równą 80 %. Tlenek azotu(IV) był jedynym składnikiem powietrza reagującym z amoniakiem. Oblicz, ile dm3 azotu w przeliczeniu na warunki normalne powstało w wyniku opisanej redukcji NO2. Następnie uzupełnij zdanie – napisz nazwę lub wzór substancji, której w opisanym procesie użyto w nadmiarze. Obliczenia: Zasady oceniania 2 pkt – zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie obliczeń, podanie wyniku w dm3 oraz poprawne uzupełnienie zdania – wskazanie substancji, która została użyta w nadmiarze. 1 pkt – zastosowanie poprawnej metody, ale: – popełnienie błędów rachunkowych. LUB – niepodanie wyniku w dm3 (podanie wyniku z błędną jednostką). LUB – niepoprawne wskazanie substancji, która została użyta w nadmiarze albo brak wskazania tej substancji. 0 pkt – zastosowanie błędnej metody obliczenia albo brak rozwiązania. Uwaga: Należy zwrócić uwagę na zależność wyniku końcowego od przyjętych zaokrągleń wyników pośrednich. Za poprawny należy uznać każdy wynik będący konsekwencją zastosowanej poprawnej metody i poprawnych obliczeń. Przykładowe rozwiązanie 𝑀NO2 = 46 g⋅mol−1 i 𝑀NH3 = 17 g⋅mol−1 Z równania reakcji: ⇒ 𝑛NO2 = 3/4⋅ 0,47 mol = 0,35 mol ⇒ Zastosowano niedomiar amoniaku, więc – przy wydajności 100 % – redukcji uległoby 0,35 mol NO2. Z równania reakcji: Przy wydajności 80 %: 0,41 mol N2 – 100% 𝑥 – 80 % ⇒ 𝑥 = 0,328 mol N2 𝑉N2 = 𝑛N2 ⋅ 𝑉mol = 0,328 mol ⋅ 22,4 dm3⋅mol−1 = 7,35 (dm3) W opisanym procesie w nadmiarze użyto NO2. 5 Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015, Zadanie 5. (2 pkt) Ważnym etapem produkcji kwasu siarkowego(VI) jest katalityczne utlenianie tlenku siarki(IV) do tlenku siarki(VI) opisane równaniem: W tabeli podane są wartości stałej równowagi tej reakcji w wybranych temperaturach. Temperatura, ºC 450 500 600 700 Stała równowagi 0,35⋅105 0,52⋅104 0,22⋅103 0,23⋅102 Na podstawie: Z. Sarbak, Reakcje i procesy katalityczne, „LAB. Laboratoria. Aparatura. Badania”, nr 6, Katowice 2010. Na poniższym wykresie przedstawiono zmiany stężenia molowego reagentów w trakcie opisanej reakcji prowadzonej w dwóch różnych temperaturach 𝑇1 i 𝑇2. Zmiana temperatury z 𝑇1 do 𝑇2 nastąpiła po ustaleniu się stanu równowagi w momencie zaznaczonym przerywaną linią i oznaczonym jako 𝑡𝐴. Na poniższych wykresach przedstawiono zmiany stężenia reagenta do ustalenia stanu równowagi. Na wykresie 1. powtórzono z poprzedniego wykresu (s. 4) krzywą ilustrującą zmianę stężenia molowego SO3 w temperaturze 𝑇1 – od momentu zapoczątkowania reakcji do momentu zmiany temperatury na 𝑇2. Obok przedstawiono wykresy 2. i 3. Osie na wykresach 1.–3. są wyskalowane tak samo. Rozstrzygnij, czy w momencie 𝒕A nastąpiło podwyższenie, czy – obniżenie temperatury. Odpowiedź uzasadnij. W uzasadnieniu uwzględnij efekt energetyczny opisanej reakcji. Rozstrzygnięcie: Uzasadnienie: Wybierz wykres (2. albo 3.), który może odpowiadać reakcji utleniania SO2 do SO3 w temperaturze 𝑻1 prowadzonej bez udziału katalizatora, i napisz jego numer. Wybór uzasadnij. Numer wykresu: ……………………………………… Uzasadnienie: Zasady oceniania 1 pkt – poprawne rozstrzygnięcie i poprawne uzasadnienie uwzględniające określenie efektu energetycznego opisanej reakcji. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie Rozstrzygnięcie: obniżenie Uzasadnienie: Ponieważ reakcja utleniania SO2 do SO3 jest egzotermiczna, jej wydajność jest tym większa, im niższa jest temperatura ALBO jest tym mniejsza, im wyższa jest temperatura. Zasady oceniania 1 pkt – poprawne wskazanie wykresu i poprawne uzasadnienie. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie Numer wykresu: 2. Uzasadnienie: Bez katalizatora jest mniejsza szybkość reakcji, co oznacza, że później ustala się równowaga, ale wartość równowagowa stężenia SO3 jest taka sama jak w reakcji z udziałem katalizatora. ALBO Obecność katalizatora wpływa na szybkość reakcji, ale nie ma wpływu na jej równowagę. ALBO Wykres 3. nie spełnia tych warunków, bo wartość stężenia równowagowego SO3 jest mniejsza, niż na wykresie 1. – dla reakcji z udziałem katalizatora. Uwaga. W uzasadnieniu można odwołać się tylko do czasu, po którym ustala się równowaga, albo tylko do stężenia równowagowego SO3. 6 Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015, Zadanie 6. (1 pkt) Oceń prawdziwość poniższych zdań. Zaznacz P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe. 1. Objętość jednego mola wody w warunkach normalnych jest równa 22,4 dm3. P F 2. W jednakowych warunkach temperatury i ciśnienia gęstość NO2 jest mniejsza od gęstości N2O4. P F Zasady oceniania 1 pkt – poprawne wskazanie dwóch odpowiedzi. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie 1. – F, 2. – P 7 Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015, Zadanie 7. (2 pkt) W roztworach wodnych między jonami a dipolami wody występują oddziaływania przyciągające, które powodują, że jony ulegają hydratacji, czyli wiążą się z otaczającymi je cząsteczkami wody. Cząsteczki wody związane z kationem metalu wykazują zdolność odszczepiania protonu, która jest tym większa, im mniejszy jest promień kationu metalu i im większy jest jego ładunek. Hydratowany kation glinu ulega dysocjacji kwasowej zgodnie z poniższym równaniem: [Al(H2O)6]3+ + H2O ⇄ [Al(H2O)5(OH)]2+ + H3O+ Stała dysocjacji kwasowej [Al(H2O)6]3+ w temperaturze 298 K jest równa 1,4 ∙ 10–5. Na podstawie: J. McMurry, Fay, Chemistry, Upper Saddle River 2001. Dla przemiany zilustrowanej powyższym równaniem napisz wzory kwasów i zasad Brønsteda, tworzących w tej reakcji sprzężone pary. Kwas Zasada sprzężona para 1. H3O+ sprzężona para 2. Oceń prawdziwość poniższych zdań. Zaznacz P, jeżeli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe. 1. Zdolność odszczepiania protonu w cząsteczkach wody rośnie po ich połączeniu z kationem Al3+ w jon [Al(H2O)6]3+. P F 2. Z dwóch hydratowanych jonów: [Mg(H2O)6]2+ i [Al(H2O)6]3+, słabsze właściwości kwasowe Brønsteda wykazuje kation [Al(H2O)6]3+. P F Zasady oceniania 1 pkt – poprawne uzupełnienie tabeli. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie Kwas Zasada sprzężona para 1. H3O+ H2O sprzężona para 2. [Al(H2O)6]3+ [Al(H2O)5(OH)]2+ Zasady oceniania 1 pkt – poprawne wskazanie dwóch odpowiedzi. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie 1. – P, 2. – F 8 Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015, Zadanie 9. (1 pkt) Poniższy schemat ilustruje przemiany 1.–5., którym ulegają związki chromu(III). Napisz: w formie jonowej skróconej równanie reakcji tlenku chromu(III) z kwasem siarkowym(VI) (przemiana 1.) wzór soli, której roztwór powstaje w reakcji tlenku chromu(III) z wodorotlenkiem potasu (przemiana 2.). Zasady oceniania 1 pkt – poprawne napisanie w formie jonowej skróconej równania reakcji i poprawne napisanie wzoru soli. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie równanie reakcji tlenku chromu(III) z kwasem siarkowym(VI) (przemiana 1.): Cr2O3 + 6H+ → 2Cr3+ + 3H2O ALBO Cr2O3 + 6H3O+ → 2Cr3+ + 9H2O wzór soli, która powstaje w reakcji tlenku chromu(III) z wodorotlenkiem potasu (przemiana 2.): K[Cr(OH)4] ALBO KCr(OH)4 ALBO K+ [Cr(OH)4]– 9 Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015, Zadanie 8. (2 pkt) Zmieszano stałe wodorotlenki NaOH i KOH w stosunku masowym 𝑚NaOH : 𝑚KOH = 10 : 7. Próbkę tej mieszaniny o masie 𝑚𝑥 rozpuszczono w wodzie i otrzymano roztwór, do którego dodano kilka kropli alkoholowego roztworu fenoloftaleiny. Następnie powoli wkraplano kwas solny o stężeniu 0,05 mol · dm–3. Roztwór odbarwił się po dodaniu 7,5 cm3 kwasu. Oblicz masę próbki wodorotlenków 𝒎𝒙 użytej w tym doświadczeniu. Wynik wyraź w miligramach w zaokrągleniu do jedności. Obliczenia: Zasady oceniania 2 pkt – zastosowanie poprawnej metody, poprawne wykonanie obliczeń oraz podanie wyniku w miligramach w zaokrągleniu do jedności. 1 pkt – zastosowanie poprawnej metody, ale: – popełnienie błędów rachunkowych. LUB – niepodanie wyniku w miligramach (z błędną jednostką). LUB – podanie wyniku z niewłaściwą dokładnością. 0 pkt – zastosowanie błędnej metody obliczenia albo brak rozwiązania. Uwaga: Należy zwrócić uwagę na zależność wyniku końcowego od przyjętych zaokrągleń wyników pośrednich. Za poprawny należy uznać każdy wynik będący konsekwencją zastosowanej poprawnej metody i poprawnych obliczeń. Przykładowe rozwiązania 𝑀NaOH = 40 g⋅mol−1 i 𝑀KOH = 56 g⋅mol−1 𝑚𝑥 = 𝑚NaOH + 𝑚KOH 𝑐HCl = 0,05 mol⋅dm−3 i 𝑉HCl = 7,5 cm3 = 7,5⋅10−3 dm3 ⇒ 𝑛HCl = 𝑐HCl⋅𝑉HCl = 0,05 mol⋅dm−3 ⋅ 7,5⋅10−3 dm3 = 0,375⋅10−3 mol 𝑛HCl = 𝑛H+ = 𝑛OH− = 0,375⋅10−3 mol 𝑛OH- = 𝑛NaOH + 𝑛KOH ⇒ 𝑛NaOH + 𝑛KOH = 0,375⋅10−3 mol 𝑛NaOH = 0,25⋅10−3 mol ⇒ 𝑛KOH = 0,125⋅10−3 mol ⇒ 𝑚NaOH = 0,25⋅10−3 mol ⋅ 40 g⋅mol−1 = 10⋅10−3 g=10 mg 𝑚KOH = 0,125⋅10−3 mol ⋅ 56 g⋅mol−1 = 7⋅10−3 g = 7 mg ⇒ 𝑚𝑥 = 𝑚NaOH + 𝑚KOH = 10 mg + 7 mg = 17 (mg) 10 Matura Czerwiec 2022, Poziom Rozszerzony (Arkusze CKE), Formuła od 2015, Zadanie 10. (2 pkt) Poniższy schemat ilustruje przemiany 1.–5., którym ulegają związki chromu(III). Do probówki z wodnym roztworem siarczanu(VI) chromu(III) dodawano wodny roztwór wodorotlenku potasu. Opisane doświadczenie zilustrowano na poniższym rysunku. Na podstawie zaobserwowanych efektów stwierdzono, że reakcja zachodzi w dwóch etapach: po dodaniu niewielkiej ilości roztworu wodorotlenku potasu do probówki z roztworem siarczanu(VI) chromu(III) (przemiana 4.) przy dalszym dodawaniu roztworu wodorotlenku potasu (przemiana 5.). Napisz, co zaobserwowano w pierwszym etapie tego doświadczenia (przemiana 4.). Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji, która była przyczyną zaobserwowanej zmiany. Obserwacja: Równanie reakcji: Napisz, co zaobserwowano w drugim etapie tego doświadczenia (przemiana 5.). Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji, która była przyczyną zaobserwowanej zmiany. Obserwacja: Równanie reakcji: Zasady oceniania 1 pkt – poprawne opisanie pierwszego efektu doświadczenia i napisanie w formie jonowej skróconej równania reakcji. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie Obserwacja: wytrąca się (zielony ALBO szarozielony galaretowaty) osad. Równanie reakcji: Cr3+ + 3OH−→ Cr(OH)3 Uwaga: Określenie barwy osadu nie jest wymagane, ale jeżeli jest podana, musi być określona poprawnie. Zasady oceniania 1 pkt – poprawne opisanie drugiego efektu doświadczenia i napisanie w formie jonowej skróconej równania reakcji. 0 pkt – odpowiedź niespełniająca powyższego kryterium albo brak odpowiedzi. Rozwiązanie Obserwacja: osad zanika lub się rozpuszcza lub roztwarza (i powstaje zielony, klarowny roztwór). Równanie reakcji: Cr(OH)3 + OH− → [Cr(OH)4]− ALBO Cr(OH)3 + OH− → Cr(OH)−4 Uwaga: Określenie barwy roztworu nie jest wymagane, ale jeżeli jest podana, musi być określona poprawnie. podział związków chemicznych rozpocznij naukę 1. związki nieorganiczne; 2. związki oraniczn związki nieorganiczne rozpocznij naukę takie które nie zawierają atomów węgla (wyjątkami są CO2, H2CO3)-->woda i sole mineralne związki organiczne rozpocznij naukę to takie ktore maja wegiel (weglowodany, lipidy, bialka, kwasy nukleinowe makroelementy rozpocznij naukę jest ich w organizmie wiecej niz 0,01%; są to: pierwiastki biogenne(C, H, O, N, S,P) oraz Ca, Mg, K, Na, Cl mikroelementy rozpocznij naukę ponizej 0,01% w organizmie; są to: Fe, Cu, Zn, Mn, Mo, B, Se, Cr, I,F siarka rozpocznij naukę skladnik cysteiny i metioniny, umozliwia tworzenie dodatkowych wiazan odpowiedzialnych za utrzymanie odpowiedniej struktury bialek fosfor rozpocznij naukę wystepuje w kwasach nukleinowych i niektorych lipidach(glownie fosfolipidach), reguluje on procesu przemiany materii i energii w organizmie, budeje tez kosci i zeby:D elektrony walencyjne rozpocznij naukę to te ktore leza na ostatniej powloce elektronowej wiazanie kowalencyjne rozpocznij naukę SILNE, powstaje przez uwspolnienie jednej lub kiku par elektronow nalezacych do roznych atomow (np. H2, O2, Cl2, N2) np. ATOM H2+ATOM H2-->CZASTECZKA WODORU wiazanie kowalencyjne niepolarne rozpocznij naukę rozmieszczenie wspolnej pary elektroniw jest rownomierne wiazanie kowalencyjne solaryzowane rozpocznij naukę wspolna para elektronow jest przesunieta w strone jdnego z atomow dipol rozpocznij naukę czasteczka o charakterze dwubiegunowym (ma biegun dodatni i ujemny)

zadania maturalne biologia chemiczne podstawy zycia